Pierwotnie zaprojektowano go głównie jako zbiornik wody pitnej dla aglomeracji śląskiej. Aktualnie jego funkcje to przede wszystkim ochrona przed powodzią doliny Skawy i Wisły (w tym Krakowa), produkcja energii odnawialnej, hodowla narybku w ośrodku zarybieniowym oraz miejsce rekreacji o malowniczych walorach krajobrazowych. Korona zapory zostanie udostępniona zwiedzającym. Obiekt jest zarządzany przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.

Historia zbiornika wodnego na Skawie sięga czasów zaboru austriackiego. Na początku XX w. ówczesne władze w Wiedniu planując budowę kanału Dunaj-Wisła-Dniestr przystąpiły najpierw do regulacji rzeki, a następnie do wyboru miejsca budowy zalewu. Prace budowlane realizowane były już przez władze Polski i realizowane były dopiero od 1986 r. Tak długi okres robót pozwolił ma przeprowadzenie kompleksowych badań archeologicznych i historycznych. Ich wyniki można oglądać na stałej wystawie w Muzeum Miejskim Suchej Beskidzkiej. Ekspozycja ukazuje skalę osadnictwa człowieka w dolinie górnej i środkowej Skawy od prehistorii aż po średniowiecze. Przedstawiono na niej klimat, faunę i florę, epoki i ważniejsze kultury archeologiczne, technologie, wierzenia oraz sztukę, które są tłem dla prezentowanych artefaktów z prac wykopaliskowych. Przed ostatecznym zalaniem tego terenu wodą, zrealizowano niesamowity film dokumentalny pod tytułem „Z nurtem życia”, ukazujący przyrodę terenu wokół zbiornika i nad rzeką Skawą.

 

Obecnie nad jeziorem nie działa jeszcze żadne oficjalne kąpielisko, można natomiast skorzystać z rejsu statkiem. Widokowe rejsy statkiem "Róża Wiatrów" lub gondolą "Szafir" po Jeziorze Mucharskim, które pozwalają na zobaczenie zbiornika z niecodziennej perspektywy, rozpoczynają się i kończą w porcie Jaszczurowa-Jamnik pod wiaduktem drogi Krajowej DK28 Sucha Beskidzka – Wadowice. Rejsy trwają 45 minut. Więcej informacji na Facebooku Szanty na Fali.